رسوب زدایی

لوله های انتقال دهنده سیالات در صنایع گوناگون، همچنین دستگاه هایی همچون مبدل های حرارتی همواره در معرض تشکیل رسوبات مختلف می باشند. تشکیل رسوب و افزایش ضخامت آن با گذشت زمان، غالبا همراه با ایجاد اختلال در فرآیند انتقال سیال یا عملکرد بهینه دستگاه می باشد بنابراین حذف رسوبات از سیستم و انجام عملیات رسوب زدایی به شکل موثر دارای اهمیت حیاتی در صنعت می باشد. حجم بالای رسوبات همچنین استحکام و سختی زیاد آنها فرآیند رسوب زدایی را به عملیاتی دشوار و پرهزینه تبدیل می نماید که انجام باکیفیت و پرسرعت آن نیازمند بکارگیری تجهیزات مدرن می باشد. انجام عملیات رسوب زدایی به دو روش شیمیایی و مکانیکی امکان پذیر است. یکی از روش‌های مکانیکی برای رسوب زدایی استفاده از جریان پرفشار آب خارج شده از یک واترجت صنعتی می‌باشد.


ویژگی‌های عملیات رسوب زدایی با استفاده از واترجت

هنگام استفاده از یک واترجت صنعتی در عملیات رسوب زدایی ، ابزار اعمال نیرو جریان آب است. تحت تاثیر نیروی بالای جریان آب پرفشار، پیوند بین رسوب و سطح مورد نظر شکسته شده و رسوب از سطح جدا شود. در عملیات رسوب زدایی جدار داخلی لوله‌ها با توجه به شکل هندسی لوله و طول آن از نوعی نازل ویژه استفاده می‌شود. این نازل علاوه بر خروجی پاشش آب در بخش جلو دارای خروجی پاشش آب در پشت خود نیز است که تحت تاثیر پاشش جریان آب در جهت معکوس نازل به جلو رانده شده و در طول لوله حرکت می‌نماید. روش استفاده از واترجت صنعتی برای رسوب زدایی در مقایسه با سایر روش‌های مکانیکی سریعتر و باکیفیت تر است. در این روش انرژی بالای جریان آب پرفشار جایگزین نیروی صرف شده توسط فرد برای سابیدن و جدا نمودن رسوبات سخت می‌شود و فرد را از تماس مستقیم با رسوباتی که بعضا می‌توانند خطرناک باشند بی نیاز می‌نماید. جریان آب ضمن جدا کردن رسوبات عملیات شستشوی جداره داخلی لوله‌ها و خارج نمودن پسماند ایجاد شده را انجام می‌دهد. این روش در رسوب زدایی لوله‌های افقی و عمودی قابل استفاده بوده در رسوب زدایی بخش‌هایی همانند زانویی‌ها عملکرد عالی نشان می‌دهد. همچنین فشار و دبی آب خارج شده از واترجت صنعتی برای جدا نمودن رسوباتی با سختی متفاوت قابل تنظیم است. برخلاف روش شیمیایی که در آن از محلول‌های شیمیایی اسیدی و بازی بسیار قوی استفاده می‌شود، این روش تنها از آب استفاده می‌نماید بنابراین کاملا سازگار با محیط زیست است و هیچ گونه آلودگی زیست محیطی ایجاد نمی‌کند.


نکات مهم در رسوب زدایی با استفاده از واترجت

توجه به نکات زیر باعث می‌شود که عملیات رسوب زدایی با استفاده از واترجت صنعتی نتیجه ای باکیفیت تر به همراه داشته باشد:


نوع و سختی رسوب

انتخاب فشار عملیاتی مناسب برای انجام رسوب زدایی وابسته به نوع و درجه سختی رسوب است. اگر فشار عملیاتی دستگاه واترجت صنعتی کافی نباشد نمی‌تواند رسوبات را به نحو موثر جدا نماید و نتیجه حاصل دارای کیفیت مطلوب نخواهد بود. در مقابل اگر فشار عملیاتی بسیار بالا باشد می تواند به جداره لوله آسیب وارد نماید و حتی باعث ایجاد نشتی و شکست در لوله شود. نوع رسوبات نیز بر انتخاب یک مدل مناسب واترجت صنعتی تاثیرگذار است در پاره ای از موارد همانند عملیات رسوب زدایی از تجهیزات مورد استفاده در صنایع غذایی بهتر است از واترجت های صنعتی آب گرم استفاده شود تا سرعت و کیفیت عملیات افزایش یافته و در عین حال سطوح ضدعفونی گردند.


دبی جریان آب

هنگام استفاده از واترجت صنعتی در عملیات رسوب زدایی از لوله‌هایی با قطر بزرگ یا تعداد بالای لوله در ساختاری مشابه با مبدل حرارتی لازم است از چند انشعاب خروجی آب استفاده شود. در این حالت برای حفظ سرعت در محدوده مطلوب باید دبی دستگاه بالا باشد.


قطر شلنگ فشار قوی

هنگام استفاده از واترجت در عملیات رسوب زدایی لوله‌های باریک قطر شلنگ فشار قوی واترجت حائز اهمیت است. قطر شلنگ فشار قوی در این شرایط باید به گونه‌ای باشد که از لوله مربوطه رد شود و در عین حال بیش از حد کوچک نباشد زیرا هرچه قطر شلنگ کاهش یابد به همان نسبت افت فشار بیشتر خواهد بود.


مشخصات لوله

یکی از مزایای استفاده از واترجت صنعتی در عملیات رسوب زدایی امکان تجهیز دستگاه به نازل یا تجهیزات جانبی ویژه‌ای است که کاملا متناسب با مشخصات لوله‌های موجود باشد. در لوله‌های دارای قطر کوچک از نازل‌های خود جلورونده استفاده می‌شود با افزایش قطر لوله می‌توان از نازل‌های چند انشعابی برای پوشش دهی بهتر و افزایش سرعت عملیات استفاده نمود. در صورتیکه که لوله دارای انحنا و زانویی باشد می‌توان از تجهیزات ویژه محافظ نازل برای حرکت بهتر و جلوگیری از آسیب دیدگی نازل استفاده نمود. در لوله‌هایی با قطر قابل توجه امکان استفاده از روبات‌های پیشرفته همراه با واترجت صنعتی وجود دارد این روبات‌ها از لحاظ پارامترهایی نظیر فاصله لنس با جداره لوله قابل تنظیم هستند.